Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1919 styczeń-maj

Kolejny (dwudziesty trzeci) tom serii wydawniczej Polskie Dokumenty Dyplomatyczne zawiera 430  dokumentów ilustrujących działania polskich polityków i dyplomatów w okresie styczeń–maj 1919 r.

Najwięcej uwagi poświęcono kwestiom związanym z obradami paryskiej konferencji pokojowej, dotyczącym zarówno spraw politycznych, jak i organizacyjnych. Państwo polskie aktywnie zabiegało o uzyskanie korzystnych rozwiązań w przygotowywanym traktacie pokojowym, jak też starało się pozyskać pomoc materialną, gospodarczą i humanitarną. Bogato udokumentowano kwestie powołania Polskiej Delegacji na Konferencję Pokojową, wiele uwagi poświęcając także rokowaniom Komitetu Narodowego Polskiego z przebywającymi w Paryżu delegatami władz warszawskich.

W tomie zamieszczono także dokumenty ilustrujące działania polskiej dyplomacji we wschodniej części kontynentu, dotyczące trwających konfliktów zbrojnych. Poza walkami o Galicję Wschodnią i Śląsk Cieszyński ukazano także sytuację wojsk polskich w Rosji oraz kwestie związane z rozpoczynającą się wojną polsko-bolszewicką. Wiele archiwaliów dotyczy spraw humanitarnych i pomocy udzielanej polskim jeńcom i uchodźcom.

Wśród publikowanych dokumentów znalazły się także materiały dotyczące powstania wielkopolskiego i kwestii transportu Armii Hallera z Francji do Polski.

W tomie udokumentowano także proces odradzania się polskiej służby zagranicznej, związany z budową sieci placówek dyplomatyczno-konsularnych.

Podstawę źródłową tomu stanowią przede wszystkim materiały przechowywane w Archiwum Akt Nowych w Warszawie oraz w Instytucie Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Ciekawe uzupełnienie stanowią dokumenty pochodzące z Centralnego Archiwum Wojskowego i Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. Publikacja zawiera także archiwalia dostępne w Dziale Rękopisów Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie oraz w The National Archives w Londynie. W tomie znalazły się również materiały publikowane w 1919 r. w „Monitorze Polskim”, jak też stenogramy posiedzeń Sejmu Ustawodawczego. Wykorzystano także dokumenty dostępne w archiwach rosyjskich. Zdecydowana większość materiałów prezentowanych w tomie to dokumenty dotychczas niepublikowane.

Tom zawiera również indeks osobowy i rozbudowany indeks rzeczowy, we wstępie zawarto szczegółowe informacje o strukturze i funkcjonowaniu MSZ i KNP oraz o organizacji Delegacji Polskiej na Konferencję Pokojową.