Z satysfakcją oddaję w Państwa ręce kolejny tom „Rocznika Polskiej Polityki Zagranicznej” – cyklicznej publikacji monograficznej, która od lat stanowi wyjątkowe kompendium wiedzy o miejscu i roli Polski w świecie. W monografii tej analitycy Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, eksperci w swoich dziedzinach, przedstawiają pogłębione studia nad relacjami Polski z najważniejszymi partnerami oraz nad kierunkami naszej polityki wobec głównych procesów międzynarodowych.

Rok 2024 był trzecim rokiem agresji Rosji na Ukrainę. Nie przyniósł on radykalnych zmian linii frontu, choć rosyjska ofensywa lądowa czyniła stopniowe postępy, a wzmożone ataki powietrzne niszczyły infrastrukturę i terroryzowały ukraińskie miasta. Odpowiedzią UE i NATO było ustanowienie instrumentów, które gwarantowały utrzymanie wydatnego wsparcia dla Ukrainy w wieloletniej perspektywie. Ponadto poszczególni jej partnerzy, w tym Francja, Niemcy, Polska, Wielka Brytania czy Włochy, zawierali z nią dwustronne układy o współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa. Wydarzenia na Ukrainie nadal miały przemożny wpływ na działania międzynarodowe Polski, a często je wręcz definiowały, zwłaszcza w zakresie polityki bezpieczeństwa i wschodniej.

W 2024 r. nadal trwała – od października 2023 r. – wojna Izraela z Palestyną w Strefie Gazy.  Co więcej, Izrael zaatakował przywódców Hezbollahu, a następnie wkroczył ze swoim wojskiem do południowego Libanu. Ponadto pod koniec roku upadek reżimu Baszara al-Asada w Syrii zakończył jeden z najkrwawszych konfliktów na Bliskim Wschodzie. Zmiany zapoczątkowane w Libanie i Syrii istotnie ograniczyły wpływy Rosji i Iranu w regionie.

Z kolei w Stanach Zjednoczonych wybory prezydenckie pod koniec 2024 r. wygrał Donald Trump. Zapowiedział on rewizję dotychczasowej polityki amerykańskiej, tj. mniejsze globalne zaangażowanie, zaostrzenie polityki handlowej i migracyjnej oraz szybkie zakończenie wielu wojen, w tym w Ukrainie i w Strefie Gazy. Wygrana Trumpa wzbudziła jednocześnie w Europie sporo obaw o przyszłość i trwałość sojuszu transatlantyckiego, w tym amerykańskiej obecności wojskowej.

Jarosław Ćwiek-Karpowicz

Spis treści

• 5Autorzy – analitycy w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych 
• 7Wykaz skrótów nazw ministerstw 
• 9Od Redaktora naczelnego 
• I. Podstawy polityki zagranicznej Polski
• 15Polityka Polski w Unii Europejskiej 
  Stefania Kolarz, Tomasz Zając
• 28Polityka bezpieczeństwa RP
  Artur Kacprzyk, Aleksandra Kozioł, Wojciech Lorenz
• 40Zagraniczna polityka gospodarcza Polski
  Piotr Dzierżanowski
• II. Polityka Polski wobec wybranych państw i ugrupowań regionalnych
• 53Polityka Polski wobec Stanów Zjednoczonych
  Andrzej Dąbrowski, Mateusz M. Piotrowski
• 65Polityka Polski wobec Niemiec
  Łukasz Jasiński
• 77Polityka Polski wobec Francji
  Amanda Dziubińska
• 91Polityka Polski wobec Wielkiej Brytanii
  Przemysław Biskup
• 102Polityka Polski wobec Rosji
  Aleksandra Kozioł
• 112Polityka Polski wobec ChRL
  Marcin Przychodniak
• 121Polityka Polski w Grupie Wyszehradzkiej
  Łukasz Ogrodnik
• 134Polityka Polski wobec Ukrainy
  Maria Piechowska
• 146Polityka Polski wobec Białorusi
  Anna Maria Dyner
• 154Polityka Polski wobec państw bałtyckich
  Kinga Dudzińska
• 166Polityka Polski wobec Japonii i Korei Południowej w latach 2023–2024
  Oskar Pietrewicz
• 182Polityka Polski wobec państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w 2024 r.
  Sara Nowacka, Michał Wojnarowicz*
• III. Wybrane zagadnienia polskiej polityki zagranicznej
• 203Polityka Polski wobec Kanady w latach 2022–2024
  Paweł Markiewicz
• 215Polska wobec współpracy regionalnej po agresji Rosji na Ukrainę (2022–2024)
  Łukasz Ogrodnik, Jakub Pieńkowski, Tomasz Żornaczuk